HES felaketi

Malatya ili, Kuluncak ilçesi, Sofular köyünde dünyaya gözlerimi açtım. Çocukluğum, gençliğim babamın öğretmen olması sebebi ile Sivas ve Malatya toprakları arasında geçti.

Yavuz ERCAN
Yavuz ERCAN
24 Ocak 2021 Pazar 14:37
HES felaketi

Malatya ili, Kuluncak ilçesi, Sofular köyünde dünyaya gözlerimi açtım. Çocukluğum, gençliğim babamın öğretmen olması sebebi ile Sivas ve Malatya toprakları arasında geçti.

Üniversiteyi bitirdikten sonra karnımı doyurmak için Gebze bana kucak açtı.

İnsanın en güzel anıları çocukluğunda olduğu için aynı durum bende de mevcuttur. Çocukluğum ve gençliğimin geçtiği bu topraklara bir gün dönme ümidiyle yaşıyorum ve köyümle bağımı koparmadım. Fakat köyümüz yıllardır HES felaketi ile mücadele ediyor.

Her yerde olduğu gibi köyümüzde de doğa katlimamı yapan bu felaketi ortadan kaldırmak için gerekli mücadeleyi verdik ancak hiçbir sonuç alamadık.

Çünkü HES projeleri için ÇED raporları özel kuruluşlara para karşılığında hazırlatılıyor ve yetkili makamlara sunuluyor. Türkiye’de hazırlanan ÇED raporları köyümüzde olduğu gibi asla gerçeği yansıtmıyor.

Ben sizlerin aracılığı ile bizim köye ait ÇED raporundaki eksiklikleri bütün Türkiye’ye yayarak doğa katliamlarını herkese duyurmak istiyorum.

Çünkü internette HES barajı patladı veya HES kanalı çöktü yazdığınızda karşınıza bir sürü haber çıkacak. Fakat benim gibi siz de acı bir tablo ile karşılaşacaksınız.

Videoların izleme sayısı o kadar az ki içim ürperdi. Kedi, köpek ve televizyon oyuncularının geyik muhabbetini binlerce insanın izlerken, ortak evimiz olan doğa haberlerini ise 3-5 kişinin izlemesi çok düşündürücü.

Aşağıdaki doğa katliam haberlerini okumanızı veya izleyip paylaşmanızı rica ediyorum. Çünkü doğa bizim en büyük ortak evimiz.

https://www.birgun.net/haber/hes-kanali-patladi-ihmal-aciga-cikti-266666?fbclid=IwAR3RdaURj5PRGfy0lz3iR9FuyjIIIimmmzkOEZg0BX03IHhHgBqaG5GeXTQ

https://www.milliyet.com.tr/milliyet-tv/hes-kanali-coktu-video-4614256?fbclid=IwAR1AuhUjqTzls5xK3Ga69O1t2quu3Sxvr9kFQIfx1XOR7JBRow5PobS20bE

http://beyazgazete.com/video/webtv/guncel-1/hes-kanali-karton-gibi-parcalandi-608248.html?fbclid=IwAR3plIoTl7mWpBvoAOUnrfKj_XhaQf3AIXrk3ZUBwfk5esYmr_ZcVJ3JR4g

https://www.demokrathaber.org/cevre/trabzonda-hes-kanali-patladi-h3238.html

https://www.youtube.com/watch?v=pvEDtR0Sgko

Hanönü, Sivas Koyulhisar, Giresun’da yaşana facia ve Trabzon’da patlayan HES boruları haberlerini gördükçe iyice korkmaya başladım.

Araştırdıkça neden susuz kaldığımızı daha iyi anladım.

Doğal Kaynaklar Enstitüsü'nden korkutucu rapor: Türkiye 'Yüksek derecede su kıtlığı çeken' ülkeler arasında yer alıyor.

Susuz kalmamızın nedenlerinden biri de son yıllarda HES sayılarında artmış olması.

DSİ’nin istatistiklerine göre 1924-2003 yılları arasında özel sektör tarafından 84, DSİ tarafından da inşa edilmiş toplam 134 HES olduğu görülüyor.

2003 yılından itibaren 2015 yılına kadar inşa edilen toplam HES sayısı da 444. 2020 yılı sonu itibariyle de, lisanslı ve lisanssız toplam 1000’in üzerinde HES sayısı ile dünya 9’uncusu, Avrupa 2’ncisi durumundayız.

HES sayılarında artışa parelel olarak su sıkıntısı çeken ilk 15 ülke arasında Türkiye yakın gelecekte dünya sıralamasında yerini alacak. Yani HES sayısında dünya 9’ncusu olacağız ama su sıkıntısı sıralamamız da aynı olacak gibi görülüyor.

Regülatötü ve Hes Projesi, Balıklı Tohma Çayı’nı ve etrafında bulunan verimli tarım arazilerini yok edecek. Bu proje ile sadece 3-4 rüzgar gülünden elde edilecek kadar enerji üretilecek fakat bir doğa katliamı yaşanacak. Gerçekte olup da ÇED raporunda bulunmayan maddeleri sizlere paylaşmak istiyorum.

http://eced.csb.gov.tr/ced/jsp/ek1/18957#

1- 29186 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ÇED Yönetmeliği Madde 9-(1)-a) “Bakanlıkça yeterlik verilmiş kurum/kuruluşlar toplantı tarihini, saatini, yerini ve konusunu belirten bir ilanı; projenin gerçekleştirileceği yörede yayınlanan yerel süreli yayın ile birlikte yaygın süreli yayın olarak tanımlanan bir gazetede toplantı tarihinden en az on (10) takvim günü önce yayınlatır.” hükmü yer almaktadır.

Bu bağlamda ÇED raporunda firmanın 26.09.2017 tarihinde halk toplantısı yapıldığı belirtilmektedir. Ancak bu toplantıda sadece mahalle muhtarı ve bir köylünün bulunduğu fotoğraflardan da kolayca anlaşılabilmektedir.

Toplantıda halkı bilgilendirme amaçlı bağımsız bir kurumdan gelen bir dış uzman bulunmamaktadır ve katılımcılardan katılıma dair imzalar alınmamıştır.

Halk bilgilendirmesi tamamen üstünkörü ve usulen yapılmıştır. Ben o köyde yaşayan bir vatandaş olarak toplantı hakkında bilgi sahibi değilim.

2- Sofular Mahallesi At Gölü Mevkii’nde Sofular Belediyesi’nce 2013 yılında yapımı tamamlanan kanalizasyon şebekesinden ÇED raporunda bahsedilmemiştir.

Ancak söz konusu kanalizasyon sistemi 105 haneye hizmet vermekte olup aylık oluşan atık miktarı her hanede ortalama 4 birey olduğu düşünülürse 203 litre kişi başı evsel atık oluşacağından yıllık ortalama (105 x 4x 0,203m3/gün x 365 gün) 31.119 m3 sıvı atığın Tohma Çayı’na deşarj edildiği görülmektedir.

Hâlihazırda bu kanalizasyon sistemi faal durumdadır. Söz konusu rapora göre özellikle yaz aylarında %10 civarında bırakılacak olan can suyu nedeniyle azalacak su miktarı ile bu bölgede salgın hastalıkların oluşmasına neden olabilecek çevre kirliliği meydana gelecektir.

Zira söz konusu kanalizasyon portunda hiçbir arıtma sistemi bulunmamaktadır.

3- Sofular Regülatörü ve HES Proje kanalının neredeyse tamamına yakın bir kısmı yüksek meyilli arazi yamaçlarında bulunmaktadır.13. 03. 2019 tarihinde mahkeme kararına göre “Taahhütlerin yerine getirilmesi ve özellikle kanal boyunca duraysızlık ve kanal sızdırmazlık sorununun ortadan kaldırılması kaydıyla dava konusu ÇED raporunun uygun olduğu kanaatine varılmıştır’’ ifade edilmesine rağmen kanal sadece kalekim ile sıvanmış ve boyanmıştır.

Bu durumda Kastamonu Hanönü ilçesinde yaşanan felaketin aynısı köyümüzde yaşanacaktır. Çünkü regülatörde su toplanmaya başlandığında kanalın dolmasına 2m varken Sivas’ın Gürün ilçesine bağlı Sarıca topraklarında yaklaşık 150 dönüm araziyi sular altında kalmış fakat kanala sadece 40cm yüksekliğinde su gitmiştir.

Ancak kanal duvarlarında su sızmalarını köyde yaşayan insanlar tespit etmiştir.

4- Kanal yapımında Tohma Çayı yataklarında alınan kum ile yapılmıştır. Tohma kumunun en önemli özeliği su geçirgenliğinin oldukça yüksek olmasıdır. Çünkü biz köylüler evlerimizin duvarlarını Tohma kumundan alarak yapmaktayız.

Duvarlar iki sene içerisinde dökülmeye başlar. Bu kanal yaklaşık 12 senedir güneşin karşısında ve kışın soğukta beklemektedir.

Kanal kayısı bahçelerinin ortasından geçerek köyün başından başlayıp sonunda bitmektedir. Kanalın altında insanların evleri ve geçimini sağladıkları kayısı baçeleri mevcuttur. Sadece 3.983MWm için bir felaketi köyümüz yaşayacaktır.

5- Köyümüz dünya kuru kayısı üretiminin %85’ini karşılayan Malatya ili Kuluncak ilçesine bağlı en büyük kayısı üreten mahallesidir.

Ayrıca özel türleri bulunan elma çeşitleri (demir elma, kara yaprak vb.) ile meşhur bir yerdir. Mahallede yaşayan insanlardan gurbetçi olarak şehir merkezlerinde yaşayanlar yaz aylarında tüm yıllık yiyeceklerini buradan ürettikleri ürünlerden sağlamaktadır.

Bölgenin sulak arazi bakımından en verimli ve zengin coğrafyası olması hasebiyle; ceviz, elma, dut, vişne, kiraz, şeftali, üzüm, armut, domates, salatalık vb. sebze üretimi bu alanda yapılmakta ve yakın Sivas ilçelerinde halk tarafından perakende ticareti yapılmaktadır. Son yıllarda hayvancılığın desteklenmesi ve bu konuda devlet politikaları geliştirilmesi nedeniyle özellikle yapay çayır, silajlık mısır, yonca, fiğ, korunga ve mürdümük üretimi Balıklı Tohma kıyılarına yakın arazilerde yapılmaktadır.

Fakat ÇED raporuna konulan fotoğraflar kışın ve köy ile alakası olmayan yerlerde çekilmiştir.

Ayrıca ANKAÇED firması karar verici yetkileri her zaman özellikle kış mevsiminde getirmiştir. Bu durumda karar verici mercilere de yanlış bilgi verilmiştir.

Tohma Çayı dünya kurulduğundan bugüne kadar köyümüzün ortasından ve etrafını besleyerek yoluna devam etmektedir. Sesi ile orada yaşayan bütün canlılara huzur vermesi ise bambaşka bir güzelliktir.

LÜTFEN PAYLAŞARAK KÖYÜMÜZDE YAŞAYAN ÇİÇEK, BÖCEK, BALIK, ÇEŞİT ÇEÇİT MEYVE AĞAÇARINA YARDIM EDİN.

Son Güncelleme: 24.01.2021 15:46
Yorumlar

Dikkat!

Yorum yapabilmek için üye girşi yapmanız gerekmektedir. Üye değilseniz hemen üye olun.

Üye Girişi Üye Ol

banner51

banner34

banner38

banner57

banner33

banner37