banner55

Alzheimer hastalığında ortaya çıkabilecek davranışsal problemler

Alzheimer hastalığında ortaya çıkabilecek davranışsal problemler

Yavuz ERCAN
Yavuz ERCAN
08 Ağustos 2017 Salı 10:39
Alzheimer hastalığında ortaya çıkabilecek davranışsal problemler


Acı bir ayrılık, aylar süren bir hastalık, kaybedilen bir sınav ya da yapılan hatalar sonrası herkes en az hayatında bir kez olsun hafızasının silinmesini hayal etmiş, o anları hiç yaşamamış olmayı arzu etmiştir; ancak bazen hatırlamak kadar unutmak da zarar veriyor.  

Medical Park Gebze Hastanesi Nöroloji Uzmanı Uzm.Dr.Z.Duygu Ekmekçi Doğan, Alzheimer hastalarının hayatlarında değişenin sadece unutmak olmadığını kişinin karakterinin de değişebileceğine dikkat çekiyor.

Demans (bunama) beyin hücrelerinin hasarına ve kaybına yol açan hastalıkların belirtileridir. Hafızada bozukluk, günlük yaşam aktivitelerinde ilerleyici gerileme, çeşitli psikiyatrik semptomlar ve davranış bozukluklarıyla karakterizedir. Günümüzde, özellikle ortalama yaşam beklentisinin giderek arttığı gelişmiş ülkelerde, henüz etiyolojisinin aydınlatılamamış ve kesin tedavisinin bulunamamış olması nedenleriyle de en önde gelen hastalık ve hastalığa bağlı ölüm nedenlerinden biri olmaktadır.
 
Yaşlılığa bağlı hastalıklarda artışların yükseldiği Türkiye’de 65 yaş ve üstü yaşlı nüfus oranı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2023’te yüzde 10’un üzerine çıkacak. Dolayısıyla, demans  hastalıklarının görülme sıklığının büyük bir hızla artacağı tahmin edilmektedir. Türkiye’de Alzheimer hastalığından ölen yaşlı nüfus oranı 2012’de yüzde 3,4 iken, 2013 yılında yüzde 3,6’ya yükseldiği bildirilmiştir.

Alzheimer hastalığı en sık görülen bunama nedenidir. Hastalık genel olarak erken, orta ve ileri olmak üzere üç evreye ayrılır. Hastalar zaman içerisinde erken evreden ileri evreye ilerlerler. Alzheimer hastalığında başlangıçta hafif bir unutkanlık vardır. Zamanla unutkanlık giderek artar ve hasta yeni olayları hiç kaydedemeye başlar. Yeni bilgileri öğrenmekte, kaydetmekte ve hatırlamakta güçlük çeker. 

DEMANS SADECE UNUTKANLIK DEĞİLDİR
Unutkanlık dışında hastalarda çeşitli davranış bozuklukları da görülebilir. Alzheimer hastalarının yakınları ve bakım verenleri için hastalığın en zor belirtilerinden biri demansa bağlı ortaya çıkan bu davranış bozukluklarıdır.  Hastaların %80-90’ında en azından bir stres verici nöropsikiyatrik veya davranışsal belirti görülür. Bu belirtiler hastalığın her evresinde hatta klinik olarak demans tanısı konulmadan önce de var olabilirler. Kişilik değişiklikleri, depresyon veya anksiyete çok erken dönemlerde görülebilir. 

Uzm.Dr.Z. Duygu Ekmekçi Doğan Demansa bağlı davranış bozuklukları arasında içine kapanma, sinirlilik/saldırganlık, şüphecilik, amaçsız gezinme, hayaller görme, uykusuzluk veya aşırı uyuma, kişilik değişiklikleri, iştah ve cinsel davranışla ilgili psikiyatrik sorunlar, kaybolma ve eşya saklamayı da ekliyor. Hastalığın herhangi bir evresinde hastalar huzursuz ve endişeli olabilir ve çevresindekilere sözel ve fiziksel şiddette bulunabilirler. Gerçekte var olmayan şeyleri görebilir veya işitebilirler, örneğin önceden vefat etmiş yakınları sanki oradaymış gibi onlarla konuşabilirler. 

Televizyonda izlediği kişiler gerçekte varmış gibi davranabilir, odanın içinde olduklarını söyleyebilir. Hasta eşyalarını saklayabilir ve sonrasında nereye koyduğunu unutarak başka birisinin eşyalarını çaldığını söyleyebilir. Aldatıldığı veya ona yalan söylendiği şeklinde şüpheci düşünceleri olabilir. Böyle bir şey olmasa bile, aile üyelerinin veya bakım verenin ona kötü davrandığını söyleyebilirler. 

HASTALIKLA DEĞİŞEN KİŞİLİK
Hastalar gece ile gündüzü birbirine karıştırabilirler. Uyku düzensizliği, gece az uyuma ve gündüz çok uyuma şeklinde görülebilir. Bazı demans hastaları yemek yediğini unutarak aşırı yemek yiyebilir ya da tam tersi yemek yemeyi reddedebilirler. 

Hastalarda kişilik değişikliği de görülebilir, öncesinde çok sakin ve az konuşurken kişi çok konuşabilir ve huysuzluk yapabilir ya da tam tersi çok aksi ve sinirli birisi çok sakin ve uysal davranabilir. Uygunsuz cinsel içerikli olaylardan bahsedebilirler. Bazı hastalar uygunsuz şekilde herkesin içinde soyunabilirler.

Hastalar bazen kendi evlerinde olmadıklarını zannederek kendi evlerine gitmek için evden tek başlarına çıkıp kaybolabilirler veya yaşadıkları evin içerisinde odaları karıştırabilirler.

Bakım verenlerin uygulayabileceği bazı yöntemler ortaya çıkan bu davranış bozukluklarını azaltabilir ya da ortaya çıkmasını engelleyebilir. Ancak hastada görülen davranış bozuklukları hakkında mutlaka tedavisini takip eden hekimine bilgi verilmelidir.  


Son Güncelleme: 08.08.2017 10:41
Yorumlar

Dikkat!

Yorum yapabilmek için üye girşi yapmanız gerekmektedir. Üye değilseniz hemen üye olun.

Üye Girişi Üye Ol

banner51

banner34

banner38

banner57

banner33

banner37